Kraje Bliskiego Wschodu

Bliski Wschód to region położony na skrzyżowaniu Azji, Afryki i Europy, rozciągający się od wschodniego Morza Śródziemnego po Zatokę Perską. Jest to region bogaty w historię, kulturę i różnorodność, będący domem dla wielu krajów o odrębnej tożsamości i znaczeniu geopolitycznym. W tym miejscu przyjrzymy się każdemu z krajów Bliskiego Wschodu, podkreślając kluczowe fakty państwowe, wpływy kulturowe i znaczenie historyczne.

1. Arabia Saudyjska

Arabia Saudyjska, oficjalnie znana jako Królestwo Arabii Saudyjskiej, jest największym krajem na Bliskim Wschodzie pod względem powierzchni i uważana jest za kolebkę islamu. Słynie z rozległych pustyń, bogatych złóż ropy i konserwatywnego społeczeństwa islamskiego.

• Populacja: Około 34,8 miliona ludzi.
• Powierzchnia: 2 149 690 kilometrów kwadratowych.
• Stolica: Riyad.
• Język urzędowy: arabski.
• Rząd: Monarchia absolutna.
• Waluta: rial saudyjski (SAR).
• Główne miasta: Dżudda, Mekka, Medyna.
• Słynne zabytki: Wielki Meczet w Mekce, Meczet Proroka w Medynie, stanowiska archeologiczne Al-Ula.
• Wkład kulturalny: sztuka i architektura islamu, tradycyjna kultura Beduinów i zwyczaje gościnności.
• Znaczenie historyczne: Miejsce narodzin islamu, siedziba starożytnych cywilizacji, takich jak Nabatejczycy, i kluczowy gracz współczesnego przemysłu naftowego.

2. Iran

Iran, oficjalnie znany jako Islamska Republika Iranu, to kraj położony w Azji Zachodniej z bogatym dziedzictwem kulturowym sięgającym tysięcy lat. Słynie z perskiej architektury, poezji oraz wkładu w naukę i matematykę.

• Populacja: Około 83 miliony ludzi.
• Powierzchnia: 1 648 195 kilometrów kwadratowych.
• Stolica: Teheran.
• Język urzędowy: perski.
• Rząd: Jednolita Republika Islamska.
• Waluta: rial irański (IRR).
• Główne miasta: Mashhad, Isfahan, Shiraz.
• Słynne zabytki: Persepolis, plac Naqsh-e Jahan, Pałac Golestan.
• Wkład kulturalny: literatura perska, poezja (w tym dzieła Rumiego i Hafeza) i muzyka klasyczna.
• Znaczenie historyczne: Dawniej część starożytnej Persji, siedziba kilku imperiów, takich jak Achemenidzi i Safawidzi, i doświadczyła znaczących wpływów geopolitycznych na przestrzeni dziejów.

3. Irak

Irak, położony w Azji Zachodniej, znany jest ze swoich starożytnych cywilizacji, w tym Mezopotamii, uważanej za jedną z kolebek cywilizacji. Posiada bogate dziedzictwo kulturowe, ale doświadczyła także dziesięcioleci konfliktów i niestabilności.

• Populacja: Około 40 milionów ludzi.
• Powierzchnia: 438 317 kilometrów kwadratowych.
• Stolica: Bagdad.
• Języki urzędowe: arabski, kurdyjski.
• Rząd: Federalna republika parlamentarna.
• Waluta: dinar iracki (IQD).
• Główne miasta: Basra, Mosul, Erbil.
• Słynne zabytki: Babilon, Ur, Miasto Archeologiczne Samarra.
• Wkład kulturalny: sztuka i architektura Mezopotamii, muzyka iracka (w tym maqam) i tradycje kulinarne.
• Znaczenie historyczne: Miejsce zamieszkania starożytnych cywilizacji, takich jak Sumerowie i Babilończycy, najechane przez liczne imperia, w tym Mongołów i Osmanów, i które doświadczyły niedawnych konfliktów, w tym wojen w Zatoce Perskiej.

4. Turcja

Turcja, położona na skrzyżowaniu Europy i Azji, znana jest z wyjątkowej mieszanki kultur Wschodu i Zachodu, zachwycających krajobrazów i bogatej historii. Leży na dwóch kontynentach i odegrało znaczącą rolę w kształtowaniu historii świata.

• Populacja: Około 83 miliony ludzi.
• Powierzchnia: 783 356 kilometrów kwadratowych.
• Stolica: Ankara.
• Język urzędowy: turecki.
• Rząd: Jednolita republika prezydencka.
• Waluta: lira turecka (TRY).
• Główne miasta: Stambuł, Ankara, Izmir.
• Słynne zabytki: Hagia Sophia, Kapadocja, Efez.
• Wkład kulturalny: architektura osmańska, kuchnia turecka i sztuki tradycyjne, takie jak kaligrafia i ceramika.
• Znaczenie historyczne: Dawniej serce Cesarstwa Bizantyjskiego i Osmańskiego, odegrało kluczową rolę w handlu Jedwabnym Szlakiem i było kluczowym graczem w regionalnej geopolityce.

5. Egipt

Egipt, położony w Afryce Północnej i na półwyspie Synaj w Azji, znany jest ze swojej starożytnej cywilizacji, w tym piramid, Sfinksa i świątyń wzdłuż Nilu. Jest to jedna z najstarszych cywilizacji na świecie.

• Populacja: Około 104 milionów ludzi.
• Powierzchnia: 1 010 408 kilometrów kwadratowych.
• Stolica: Kair.
• Język urzędowy: arabski.
• Rząd: Unitarna republika półprezydencka.
• Waluta: funt egipski (EGP).
• Główne miasta: Aleksandria, Giza, Luksor.
• Słynne zabytki: Piramidy w Gizie, Świątynia Karnak, Abu Simbel.
• Wkład kulturalny: sztuka i architektura starożytnego Egiptu, pismo hieroglificzne oraz wkład w matematykę i medycynę.
• Znaczenie historyczne: Siedziba jednej z najwcześniejszych cywilizacji świata, podbitej przez różne imperia, w tym Greków i Rzymian, oraz kluczowy gracz w regionalnej geopolityce.

6. Syria

Syria, położona w Azji Zachodniej, znana jest ze swoich starożytnych miast, w tym Damaszku, jednego z najstarszych nieprzerwanie zamieszkanych miast na świecie. Posiada bogate dziedzictwo kulturowe, ale w ostatnich latach zostało zniszczone przez wojnę domową i konflikty.

• Populacja: Około 17 milionów ludzi.
• Powierzchnia: 185 180 kilometrów kwadratowych.
• Stolica: Damaszek.
• Język urzędowy: arabski.
• Rząd: Unitarna republika półprezydencka.
• Waluta: funt syryjski (SYP).
• Główne miasta: Aleppo, Homs, Hama.
• Słynne zabytki: Meczet Umajjadów, Palmyra, Krak des Chevaliers.
• Wkład kulturalny: syryjska architektura, kuchnia (w tym dania takie jak kibbeh i falafel) oraz wkład w literaturę i muzykę.
• Znaczenie historyczne: Miejsce zamieszkania starożytnych cywilizacji, takich jak Fenicjanie i Asyryjczycy, późniejsza część islamskich kalifatów, i które doświadczyło znaczącego wpływu geopolitycznego na przestrzeni dziejów.

7. Jemen

Jemen, położony w południowej części Półwyspu Arabskiego, słynie z bogatej historii, zachwycających krajobrazów i starożytnych miast. Jest to jeden z najstarszych ośrodków cywilizacyjnych w regionie, ale w ostatnich latach borykał się z niestabilnością polityczną i konfliktami.

• Populacja: Około 30 milionów ludzi.
• Powierzchnia: 527 968 ​​kilometrów kwadratowych.
• Stolica: Sana.
• Język urzędowy: arabski.
• Rząd: Jednolita republika parlamentarna.
• Waluta: rial jemeński (YER).
• Główne miasta: Aden, Taiz, Al Hudaydah.
• Słynne zabytki: Stare Miasto w Sanie, Shibam Hadramawt, wyspa Socotra.
• Wkład kulturalny: architektura jemeńska (w tym domy w wieżowcach), kuchnia jemeńska (taka jak mandi i saltah) oraz tradycyjna muzyka i taniec.
• Znaczenie historyczne: Miejsce zamieszkania starożytnych cywilizacji, takich jak Sabajczycy i Himjaryci, późniejsza część różnych imperiów, w tym kalifatów islamskich i Imperium Osmańskiego, i które doświadczyło niedawnych konfliktów, w tym wojny domowej.

8. Zjednoczone Emiraty Arabskie (ZEA)

Zjednoczone Emiraty Arabskie, położone na południowo-wschodnim wybrzeżu Półwyspu Arabskiego, znane są z nowoczesnych miast, luksusowych sklepów i atrakcji kulturalnych. To jeden z najbogatszych krajów Bliskiego Wschodu.

• Populacja: Około 9,9 miliona ludzi.
• Powierzchnia: 83 600 kilometrów kwadratowych.
• Stolica: Abu Zabi.
• Język urzędowy: arabski.
• Rząd: Federalna monarchia absolutna.
• Waluta: dirham Zjednoczonych Emiratów Arabskich (AED).
• Główne miasta: Dubaj, Abu Zabi, Sharjah.
• Słynne zabytki: Burdż Chalifa, Wielki Meczet Szejka Zayeda, Palma Jumeirah.
• Wkład kulturalny: nowoczesna architektura, kuchnia Emiratów (w tym dania takie jak shawarma i machboo) oraz tradycyjne sztuki, takie jak sokolnictwo i wyścigi wielbłądów.
• Znaczenie historyczne: Dawniej część Państw Powierniczych, uzyskała niepodległość w 1971 r., a w ostatnich dziesięcioleciach przeszła szybką modernizację i rozwój.

9. Jordania

Jordania, położona w Azji Zachodniej, słynie ze starożytnych ruin, w tym miasta Petra, a także wspaniałych pustynnych krajobrazów i gościnności ludzi. Odegrało ono znaczącą rolę w historii regionu.

• Populacja: Około 10,5 miliona ludzi.
• Powierzchnia: 89 342 kilometrów kwadratowych.
• Stolica: Amman.
• Język urzędowy: arabski.
• Rząd: Jednolita parlamentarna monarchia konstytucyjna.
• Waluta: dinar jordański (JOD).
• Główne miasta: Zarqa, Irbid, Al-Salt.
• Słynne zabytki: Petra, Jerash, Wadi Rum.
• Wkład kulturalny: architektura nabatejska, kuchnia jordańska (w tym potrawy takie jak mansaf i falafel) oraz tradycyjna muzyka i taniec.
• Znaczenie historyczne: siedziba starożytnych cywilizacji, takich jak Nabatejczycy i Rzymianie, część arabskiej rewolty przeciwko Imperium Osmańskiemu i kluczowy gracz w regionalnej geopolityce.

10. Liban

Liban, położony na wschodnim brzegu Morza Śródziemnego, słynie z różnorodnej kultury, oszałamiających krajobrazów i tętniącego życiem nocnego życia. Ma bogatą historię, na którą wpływ miały różne cywilizacje.

• Populacja: Około 6,8 miliona ludzi.
• Powierzchnia: 10 452 kilometrów kwadratowych.
• Stolica: Bejrut.
• Język urzędowy: arabski.
• Rząd: Jednolita republika parlamentarna.
• Waluta: funt libański (LBP).
• Główne miasta: Trypolis, Sydon, Tyr.
• Słynne zabytki: Baalbek, Byblos, Jeita Grotto.
• Wkład kulturalny: dziedzictwo fenickie, kuchnia libańska (w tym potrawy takie jak tabbouleh i kibbeh) oraz tętniąca życiem scena artystyczna i muzyczna.
• Znaczenie historyczne: Miejsce zamieszkania starożytnych cywilizacji, takich jak Fenicjanie i Rzymianie, znajdujące się pod wpływem różnych imperiów, w tym Bizantyjczyków i Osmanów, i które doświadczyło niedawnych konfliktów, w tym libańskiej wojny domowej.

11. Kuwejt

Kuwejt, położony na północnym krańcu Zatoki Perskiej, słynie ze złóż ropy naftowej, nowoczesnej architektury i bogatego dziedzictwa kulturowego. Jest to jeden z najbogatszych krajów na świecie w przeliczeniu na mieszkańca.

• Populacja: Około 4,3 miliona ludzi.
• Powierzchnia: 17 818 kilometrów kwadratowych.
• Stolica: Kuwejt.
• Język urzędowy: arabski.
• Rząd: Jednolita parlamentarna monarchia konstytucyjna.
• Waluta: dinar kuwejcki (KWD).
• Główne miasta: Hawalli, Al Ahmadi, Farwaniya.
• Słynne zabytki: Wieże Kuwejckie, Wielki Meczet, Wyspa Failaka.
• Wkład kulturalny: tradycyjna architektura Kuwejtu, kuchnia (w tym potrawy takie jak machboo i zające) oraz muzyka i taniec.
• Znaczenie historyczne: Dawniej ośrodek handlu i produkcji pereł, najechany przez Irak w 1990 r., co doprowadziło do wojny w Zatoce Perskiej, i który w ostatnich dziesięcioleciach przeszedł szybką modernizację i rozwój.

12. Omanie

Oman, położony na południowo-wschodnim wybrzeżu Półwyspu Arabskiego, słynie z oszałamiających krajobrazów, w tym pustyń, gór i wybrzeża, a także bogatego dziedzictwa kulturowego i gościnności.

• Populacja: Około 5,1 miliona ludzi.
• Powierzchnia: 309 500 kilometrów kwadratowych.
• Stolica: Maskat.
• Język urzędowy: arabski.
• Rząd: Jednolita monarchia absolutna.
• Waluta: rial omański (OMR).
• Główne miasta: Salalah, Seeb, Sur.
• Słynne zabytki: Wielki Meczet Sułtana Qaboosa, Fort Nizwa, Piaski Wahiba.
• Wkład kulturalny: architektura Omanu, kuchnia (w tym potrawy takie jak shuwa i halwa) oraz tradycyjna sztuka, taka jak omńska muzyka ludowa i taniec.
• Znaczenie historyczne: Dawniej część starożytnego Szlaku Kadzidłowego, będącego domem starożytnych cywilizacji, takich jak Omańczycy, i odegrało znaczącą rolę w handlu morskim na przestrzeni dziejów.

13. Katar

Katar, położony na północno-wschodnim wybrzeżu Półwyspu Arabskiego, słynie z nowoczesnej panoramy, luksusowych sklepów i atrakcji kulturalnych. Jest to jeden z najbogatszych krajów na świecie w przeliczeniu na mieszkańca.

• Populacja: Około 2,8 miliona ludzi.
• Powierzchnia: 11 586 kilometrów kwadratowych.
• Stolica: Doha.
• Język urzędowy: arabski.
• Rząd: Jednolita monarchia absolutna.
• Waluta: rial katarski (QAR).
• Główne miasta: Al Wakrah, Al Khor, Umm Salal Mohammed.
• Słynne zabytki: Muzeum Sztuki Islamskiej, Perła Kataru, Souq Waqif.
• Wkład kulturalny: nowoczesna architektura, kuchnia katarska (w tym potrawy takie jak machbous i zające) oraz tradycyjna sztuka i rzemiosło.
• Znaczenie historyczne: Dawniej ośrodek połowów pereł i połowów, uzyskał niepodległość od Wielkiej Brytanii w 1971 roku i przeszedł szybką modernizację i rozwój w ostatnich dziesięcioleciach.